Να βάλω αντλία θερμότητας;
Η συντριπτική πλειοψηφία των κτιρίων στην Ελλάδα έχει ήδη εγκατεστημένη τουλάχιστον μια αντλία θερμότητας για θέρμανση χώρων, τα γνωστά σε όλους μας τοπικά κλιματιστικά.
Ιδίως αυτά με κατηγορία Α+++ σε ψύξη & θέρμανση, αποτελούν τα υψηλότερης ενεργειακής απόδοσης, ολοκληρωμένα συστήματα θέρμανσης & ψύξης που μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει, δηλαδή δεν χρειάζεται επιπλέον κόστος για δίκτυο σωληνώσεων και θερμαντικά σώματα. Χρειάζεται μια μονάδα κλιματιστικού ανά ενιαίο χώρο – δωμάτιο του κτιρίου, ενώ σε κάθε λουτρό – WC μπορούμε να τοποθετήσουμε π.χ. ένα μικρό ηλεκτρικό αερόθερμο με ψηφιακό θερμοστάτη και ανίχνευση κίνησης, κατάλληλο για λουτρό, ώστε να μην καταναλώνεται άσκοπα ηλεκτρική ενέργεια.
Αντλία θερμότητας με: α) ενδοδαπέδια θέρμανση, β) υφιστάμενα σώματα καλοριφέρ, γ) fan – coils
Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά όταν μιλάμε για αντλία θερμότητας, την οποία τοποθετούμε σαν κρίκο αλυσίδας σε ένα σύστημα θέρμανσης, γιατί η απόδοση της μειώνεται όσο αυξάνεται η θερμοκρασία του ζεστού νερού που μας δίνει η αντλία. Η υψηλότερη απόδοση (= μικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος) επιτυγχάνεται όταν συνδυάσουμε την αντλία θερμότητας με ενδοδαπέδια θέρμανση, γιατί σε αυτή την περίπτωση αρκεί ζεστό νερό θερμοκρασίας μόλις 35 ºC. Αν την ίδια αντλία την χρησιμοποιήσουμε για απευθείας αντικατάσταση λέβητα πετρελαίου, σε υφιστάμενο σύστημα θέρμανσης με καλοριφέρ, η απόδοση θα είναι μικρότερη, σε περίπτωση που η αντλία μας δίνει νερό θερμοκρασίας 55 ºC, και, ακόμα μικρότερη για νερό θερμοκρασίας 65 ºC, το μέγιστο που δίνουν συνήθως οι συνήθεις αντλίες θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών.
Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι το υφιστάμενο σύστημα σωληνώσεων και θερμαντικών σωμάτων συνήθως έχει σχεδιαστεί για νερό θερμοκρασίας τουλάχιστον 90 ºC, οπότε τα θερμαντικά σώματα θα αποδίδουν πολύ λιγότερες θερμίδες από αυτές που απαιτούνται, ή μπορεί και να μην δουλεύουν καθόλου, αν έχουμε π.χ. 4 θερμαντικά σώματα συνδεδεμένα στη σειρά. Υπάρχουν φυσικά και αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών που δίνουν νερό έως και 80 ºC, αλλά με ακόμα μικρότερη απόδοση.
Επομένως, η αντλία θερμότητας προτείνεται σε νέο σύστημα θέρμανσης. Θα κάνει την μεγαλύτερη δυνατή οικονομία όταν συνδυαστεί με ενδοδαπέδια θέρμανση, μικρότερη οικονομία με θερμαντικά σώματα διαστασιολογημένα για νερό θερμοκρασίας 55 ºC ή fan-coils, και τέλος, αμφίβολη οικονομία όταν θα αντικαταστήσει λέβητα πετρελαίου με υφιστάμενα θερμαντικά σώματα και δίκτυο σωληνώσεων.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο πρόγραμμα «εξοικονομώ» η ενδοδαπέδια θέρμανση είναι επιλέξιμη δαπάνη, ενώ η αντικατάσταση θερμαντικών σωμάτων όχι, αφού ο στόχος του προγράμματος είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας.
Η σωστή χρήση του αφυγραντήρα το χειμώνα, σε ένα σπίτι χωρίς μηχανικό εξαερισμό.
Η υγρασία που βλέπουμε στον αφυγραντήρα και στα υγρασιόμετρα του εμπορίου, είναι η σχετική υγρασία του αέρα, η οποία εξαρτάται από την θερμοκρασία του.
Ας υποθέσουμε ότι αρχικά έχουμε θερμοκρασία αέρα 11ºC και σχετική υγρασία 90%.
- Αν χρησιμοποιήσω την θέρμανση χωρίς αφυγραντήρα, και ανεβάσω την θερμοκρασία του αέρα στους 20ºC, η σχετική υγρασία θα πέσει στο φυσιολογικό 50%, οπότε δεν χρειάζεται καθόλου ο αφυγραντήρας.
- Αν χρησιμοποιήσω πρώτα τον αφυγραντήρα, μειώσω την υγρασία του αέρα από το 90% στο 50% και μετά με το σύστημα θέρμανσης ανεβάσω την θερμοκρασία του αέρα από τουs 11ºC στους 20ºC, η σχετική υγρασία θα πέσει κάτω από το 30%, με αποτέλεσμα πάρα πολύ ξηρό αέρα, ο οποίος τώρα χρειάζεται υγραντήρα!
Ας υποθέσουμε τώρα ότι αρχικά έχουμε θερμοκρασία αέρα 14ºC και σχετική υγρασία 90%.
- Αν χρησιμοποιήσω πάλι την θέρμανση χωρίς αφυγραντήρα, και ανεβάσω την θερμοκρασία του αέρα στους 20C, η σχετική υγρασία θα πέσει περίπου στο 62%.
- Χρησιμοποιώ τώρα τον αφυγραντήρα και μειώνω την υγρασία του αέρα από το 62% στο φυσιολογικό 50%.
Επομένως η σωστή χρήση του αφυγραντήρα το χειμώνα, σε ένα σπίτι χωρίς μηχανικό εξαερισμό, είναι η εξής:
- Πρώτα ανοίγουμε διάπλατα το μεσημέρι όλα τα παράθυρα-μπαλκονόπορτες ταυτόχρονα και αερίζουμε το σπίτι, 10 το πολύ λεπτά αρκούν. Γιατί εκτός από την υγρασία πρέπει να απομακρυνθεί το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε και να αντικατασταθεί με οξυγόνο, ακόμα και αν έξω έχει 11ºC και σχετική υγρασία 90%.
- Χρησιμοποιούμε την θέρμανση χωρίς αφυγραντήρα, και ανεβάζουμε την θερμοκρασία στο επιθυμητό επίπεδο. Η υγρασία θα μειωθεί επίσης. Υπόψη ότι οι αφυγραντήρες με συμπιεστή παρουσιάζουν πτώση απόδοσης (= αύξηση κατανάλωσης ρεύματος) με την πτώση της θερμοκρασίας, οπότε ένας αφυγραντήρας με συμπιεστή που λειτουργεί στους 11ºC καταναλώνει πολύ περισσότερο ρεύμα από ότι αν δούλευε στους 20ºC, για να αφαιρέσει τα ίδια λίτρα νερού.
- Χρησιμοποιούμε τον αφυγραντήρα, μόνο αν χρειάζεται να μειώσουμε περαιτέρω την υγρασία στο επιθυμητό επίπεδο.
- Στη συνέχεια, η υγρασία μέσα στο σπίτι θα αυξάνεται συνεχώς π.χ. από την αναπνοή μας, από τα μπάνιο, από το μαγείρεμα, από γλάστρες που ποτίζονται, από τον βραστήρα ή το γκαζάκι που βράζουμε νερό, από τις καφετιέρες και ότι άλλο παράγει υδρατμούς. Σημαντικό: Αποφεύγουμε το άπλωμα ρούχων μέσα στο σπίτι, καθώς η υγρασία θα εκτοξευθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα και θα απορροφηθεί από άλλα υλικά όπως κουρτίνες, μαξιλάρια, ρούχα, ακόμα και τοίχους, όπου τελικά θα συμπυκνωθεί δημιουργώντας κηλίδες μούχλας.
- Μόλις η υγρασία μετά από αρκετές ώρες φτάσει πάλι σε πολύ υψηλά επίπεδα, π.χ. πάνω από 60%, επαναλαμβάνουμε τον παραπάνω κύκλο, ξεκινώντας από τον αερισμό του σπιτιού, για να εξασφαλίσουμε και την υγιεινή διαβίωση μας.
Ακολουθούν δυο φωτογραφίες από απλό θερμοϋγρασιόμετρο εσωτερικού & εξωτερικού χώρου, μετά από πρωινό εξαερισμό του κτιρίου με άνοιγμα όλων των παραθύρων και μπαλκονοπορτών για 5 λεπτά:
- Στην πρώτη φωτογραφία που ακολουθεί, βλέπουμε ότι ο εξωτερικός αέρας με σχετική υγρασία 42% στους 8ºC, μετά από θέρμανση του μέσα στο κτίριο στους 20ºC, έχει πλέον σχετική υγρασία 28%, δηλαδή έχει γίνει πολύ ξηρός!
- Στην δεύτερη φωτογραφία που ακολουθεί, βλέπουμε ότι ο εξωτερικός αέρας με σχετική υγρασία 72% στους 9ºC, μετά από θέρμανση του μέσα στο κτίριο στους 20ºC, έχει πλέον σχετική υγρασία 47%, δηλαδή πολύ κοντά στο ιδανικό! Η χρήση αφυγραντήρα εδώ είναι περιττή.
